Η μετάβαση από τον φεουδαλισμό στον καπιταλισμό

Το βιβλίο του Ντομπ, όπως ο ίδιος παραδέχεται και όπως και οι κριτικοί του έχουν επαναλάβει, είναι έργο ενός μαρξιστή οικονομολόγου εξοικειωμένου με τις τότε διαθέσιμες δευτερογενείς εργασίες. Ο αντίπαλός του στη διαμάχη αυτή, ο Πωλ Σουήζυ, βρισκόταν σε παρόμοια θέση, τη θέση δηλαδή του μαρξιστή μελετητή του σύγχρονου καπιταλισμού που ασχολήθηκε με θέματα μεσαιωνικής οικονομικής ιστορίας βασισμένος σε δευτερογενείς εργασίες μη μαρξιστών ιστορικών. Το ίδιο ισχύει, αν και σε μικρότερο βαθμό, και για τον Τακακάσι, τον πιο σημαντικό από τους επιστήμονες που συμμετείχαν στη συζήτηση που ακολούθησε. Γιατί μολονότι ο Τακαχάσι είναι πρωτότυπος μελετητής στο πεδίο του γιαπωνέζικου φεουδαλισμού και των προβλημάτων της μετάβασης στον καπιταλισμό κατά τον 19ο αιώνα, οι απόψεις του για τα ίδια προβλήματα της ιστορίας της κλασικής περιοχής γέννησης του καπιταλισμού, δηλαδή της Δυτικής Ευρώπης, βασίζονται και αυτές σε δευτερογενή έργα. Ακόμη και η πιο πρόσφατη από τις εκτενέστερες εργασίες πάνω στη διαμάχη, αυτή του Τζων Μέρινγκτον, δεν καταπιάνεται με τα ερευνητικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ιστορικός της φεουδαλικής οικονομίας. Έτσι, και εξαιρώντας τον Χιλ και τον Χίλτον, η συμμετοχή των οποίων στην αρχική διαμάχη ήταν σχετικά μικρή, η συζήτηση έγινε ανάμεσα σε μαρξιστές που επισήμαναν μεν ορισμένα βασικά προβλήματα σχετικά με το φεουδαλικό και καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής αλλά που, ταυτόχρονα, μη έχοντας την υποστήριξη μαρξιστών ειδικών (τουλάχιστον στη δεκαετία του 1950, οπότε και άρχισε η διαμάχη) ήταν υποχρεωμένοι να διεξάγουν μεγάλο μέρος της βασικής τους έρευνας βασιζόμενοι στο έργο μη μαρξιστικών αυθεντιών.